Güneş Santrallerinizi Riske Atmayın

Son yıllarda güneş enerjisi sektöründe yaşanan olumlu gelişmeler yatırımcıların artan bir ivme ile güneşe yaklaşmasını sağlıyor. Belki de en hareketli sektörlerin başında gelen Solar Sektörü inverter, panel, konstrüksiyon gibi temel komponent üreticilerine hareket kattığı gibi ikincil önemde bulunan sektörleri de paralel olarak ivmelendirmektedir. Yıldırımdan Korunma Merkezi olarak da solar sektöründe uzmanlığımız olan ani aşırı gerilim ve yıldırım korunma konusunda doğru ve standartlar çerçevesinde belirlenen sistemlerin Solar yatırımları riske atmadan uygulanması için elimizden geleni yapmaktayız. Bu yazımızda da solar sistemleri ‘ezber’ niteliğinde değerlendirebileceğimiz sistemler ile koruma altına alan EPC firmalarının aslında yatırımcıları büyük bir riske attıklarının önemini vurgulamak amacıyla kaleme aldık.

Güneş santrallerinin topraklanması uzmanlık ve deneyim gerektirir.

Ülkemizde maalesef yıldırımdan korunma dendiğinde akla gelen ve uygulanan tek sistem  Paratoner sistemi olmaktadır. Fakat çoğu EPC firması konuyu araştırmadan ‘Yıldırımdan Korunma’ yapıyorum demek adına bu sistemi Güneş Tarlalarının ortasına sorgulamadan yerleştirmektedir. Solar sistemleri ani aşırı gerilim ve yıldırım darbelerine korumak amacıyla IEC normları tarafından yayınlanan ve VDE tarafından tasarı kriterleri belirlenen IEC 62305 -5 standartı kapsamında Solar sistemlerde paratoner kullanımı büyük risk taşımaktadır. En doğru ve güvenilir sistem pasif yakalama uçları kullanılarak  yuvarlanan küre metoduna göre tasarımı yapılan faraday sistemini SOLAR yatırımlarda uygulamak zorundayız. Açık arazilerde iyon yayan bir sistem kullanılması (paratoner sistemi) kümülüs bulutları tarafından oluşturulan yıldırım darbesinin santrale kolayca yönelmesini sağlayacaktır. Bunun yerine iyon yaymayan gerçekten darbe solar santralimize yöneldi ise devreye giren Pasif Yakalama Uçlarının kullanılması hem etkin bir koruma sağlayacak hem de riski minimum düzeye indirecektir. Ayrıca çok ince bir yapıda olan yakalama uçları gölge riskini de ortadan kaldırmaktadır.

PV santrallerinde dış yıldırımlık kullanılması

Solar sistemlerde mutlaka yıldırımın fiziksek etkisine karşı bir dış yıldırımlık sistemi tasarı yapmalıyız. Tesisimize yönelicek yıldırım darbesi 28000celcius sıcaklıkta ve 200 ka tepe değerleri ile fiziksel olarak santrale dönüşü zor hatalar verebilir. Fakat Yıldırım ve Ani Aşırı Gerilim darbelerinden korunmak amacıyla tek başına paratoner sistemi yeterli olmamaktadır. Yıldırımın elektriksel etkilerinden korunmak amacıyla DC ve AC AG PARAFUDR sisteminin mutlaka tesis edilmesi gerekmektedir. Paratoner kullanan bir çok EPC firması parafudr kullanmayarak darbeyi tesise çekmekte ve inverter başta olmak üzere diğer sistemleri koruma altına almamaktadır. Parafudr seçiminde de yıldırım ve şebeke darbelerine karşı koruma sağlamak için mutlaka B+C sınıfı ürün kullanımı gerekmektedir.İnverterler içerisinde yer alan parafudr sistemleri sorgulanmadığı takdirde B+C yerine C sınıfı başka bir deyişle TİP II olarak kullanılmaktadır. Bu ürün yıldırıma karşı korumamaktadır. Pasif yakalama uçları ile koruma altına aldığımız santralimizin AC-DC ve data hatları AG Parafudr sistemleri ile koruma altına alınmalıdır.TS EN 61643-11 Standartına göre test edilmiş parafudrlar 8/20 ve 10/350 eğrilerinde test değerlerine sahip olmalıdır. Kullanılan ürünler kesinlikle TS EN 50539-11 Standartına uygunluk belgesine sahip olmalıdır.

Son olarak bir solar tesisi uzun yıllar darbelere ve korozyona karşı koruma altına almak için EŞPOTANSİYEL sistemi sağlamamız gerekmektedir.Özellikle dış yıldırımlık sistemlerini sönümleyici parafudrlar (spark gap) aracılığıyla eşpotansiyele almalıyız. Örneğin kurulan bir paratoner sistemi eğer eşpotansiyele alınmıyorsa ki alınmıyor,tesis için risk oldukça artmakta darbe direncin düşük olduğu yere doğru 25 nanosaniye de akacaktır. Bu nedenle pasif yakalama uçları solar tarla çevresinde döndürülecek ring hatta spark gapler ile bağlanarak eş pontansiyele alınmalı ve hedef toprak direnç değerleri sağlanmalıdır. Ayrıca tüm bağlantılarda korozyon bandı kullanımı büyük önem taşır.

Sonuç olarak SOLAR YATIRIMLARDA kendimizi sorumlu hissettiğimiz ve bu konunun mühendisliğini gerçekleştirdiğimiz Yıldırımdan Korunma Sistemleri konusunda doğru uygulamaların yapılması ve sektörün bilinçlenmesi konusunda gerekli adımları atıyoruz. Bu konuda bizlerden destek almak isteyen EPC firmaları ve Yatırımcılar uzman mühendis kadromuz ile iletişime geçebilirler.

Herkese Yıldırımsız Bol Güneşli Günler dileriz.