TÜRKİYE’NİN YILDIRIM KARAKTERİSTİĞİ DEĞİŞTİ

Türkiye’nin Yıldırım Karakteristiği Değişti, Yıldırım darbesi nanosaniye mertebesinde meydana gelen çok güçlü bir elektriksel olaydır. Deprem, sel gibi doğanın gücünü yansıttığı bu büyüleyici olay maalesef düştüğü bölgelerde ciddi sorunlar yaratmaktadır.

Ülkemiz açısından yıldırım darbesi özellikle son yıllarda ciddi bir sorun haline gelmiştir. Yıldırımların şehir içlerinde dahil hissedilir bir hale gelmesi ülkemiz açısından yıldırım darbesinin karakteristik değiştirdiği ve Risk 1 kategorisinde önlem alınması gerektiğini göz önüne sermektedir. Sizinle bu yazımızda ilginç bir istatistik paylaşacağız.

2 GÜN İÇERİSİNDE 155.000 YILDIRIM DARBESİ DÜŞTÜ

Ülkemizde son 2,5 Yılda 7,5 miyona yakın yıldırım darbesi düştüğü tespit edilmiştir. Ve bu darbeler özellikle arazi alanlarında çok büyük zararlara neden olmuştur.Ancak ülkemiz 2018 yılının son 3 ayında yıldırım açısından çok ilginç günler yaşadı.
National Geografic verilerine göre ülkemizde 14-15 Haziran tarihlerinde tam 155.000 yıldırım darbesi düştü. Ülkemizin değişen yağış rejiminden kaynaklı olağan dışı yıldırım sayılarını görmekteyiz. Yağışlar kış aylarından yaz aylarına kaymakta;Hafid orta şiddetli yağışlardan şiddetli kısa süreli yağışlara bir geçiş söz konusu. Bu yağışlarda yıldırım darbesi açısından oldukça risk oluşturuyor. Küresel iklim değişikliğini ülkemiz çok ciddi bir istatistikle yıldırım açısından yaşıyor.

Yıldırım darbesi sonucunda cihazların yanması,yangın risklerinin yanında artan can kaybıda ciddi oranda artmış durumda. Toplumsal bilinçteki eksiklik ölümlerin artmasına yol açıyor.

Türkiye’de en yağışlı günlerin 6 adedi 2012 yılı sonrası kaydedildi. Toplam yıllık yağış miktarı değişmedi fakat aynı miktarda yağmur daha az günde yağıyor. Ve o günler aşırı yıldırımlı geçiyor.

14-15 Haziran tarihlerinde kayıtların bazılarına göz atarsak;
İstanbul’da 805 Adet yıldırım darbesi kaydedildi.En güçlü darbe 157ka değerinde
Ankara’da 486 Adet yıldırım darbesi kaydedildi.En güçlü darbe 179ka
Eskişehir-Uşak-Afyonkarahisar arasında tam 14593 darbe kaydedildi.Darbeler 162ka tepe değerine ulaştı
Artvin Bölgesinde 252ka değerine ulaşan darbe görüldü.
Rize de bu değer 160ka olarak kaydedildi.

Özetle bu darbe sayıları ve kiloamper değerleri çok yüksek. Düşünün 100ka tepe değeri baz alınırken 252ka darbe ülkemize düşmekte. Endüstriyel tesisler, enerji santralleri,konutlar tamamı risk altında. Ve eminiz ki ülkemizde %99 yapı yıldırıma karşı eksik korunuyor. AG Parafudr kullanımı %2 düzeyindedir.

Özetle tesisler zarar görmeden aksiyon almamız gerekiyor. Bunun için geç olmadan önlem almamızda IEC 62305 Standartları kapsamında doğru koruma önlemlerini almamız gerekiyor.

Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü, İTÜ, National Geografic