Madenlerin Yıldırım ve Aşırı Gerilimden Korunması
31 Ağustos 2015Güvenlik Sistemlerinde AG parafudr
2 Eylül 2015Trafoların Yıldırım ve Aşırı Gerilimden Korunması
Trafo sistemleri enterkonnekte elektrik şebekelerinin kalbi durumundadır. Genellikle orta ve yüksek gerilim sistemlerinde bulunan trafolar hem yıldırım kaynaklı hem de aşırı gerilim kaynaklı zararlar görebilir. Trafoları etkileyen aşırı gerilimleri şu şekilde sııflandırabiliriz;
1-Yalıtım Hatası
2-Nötr İletkenin kesilmesi
3-Rezonans Olayının Gerçekleşmesi
4-Kademe hataları
Öte yandan enerji iletim veya dağıtım sistemlerindeki anahtarlama ve şebeke üzerindeki ani değişimler yine aşırı gerilim kaynağı olacaktır. Bu gerilim sebeplerini sınıflandırırsak;
1-Yükte anahtarlama geçekleşmesi
2-Açma Kapama anahtarlarının ürettiği gerilimler
3-Yüksüz hatlar, kondansatör sistemleri
Bir diğer etmen ise tabiki yıldırımdır. Yıldırımın trafo sistemlerine zarar vermesi için doğrudan sisteme düşmesi gerekmez. Yıldırım düştüğü yerdeki 2 kmlik yerdeki bir alana etki eder. Bu da aşırı gerilime sebep olmasına ve toprak gerilimden artışa sebep olabilir. Öte yandan enerji nakil hatlarına sıklıkla yıldırım düşmektedir. Burada oluşabilecek yüksek gerilim trafoyu doğrudan etkilemekte hatta devre dışı kalmasına neden olmaktadır.
Peki Trafo Sistemleri Yıldırım ve Aşırı Gerilimden Nasıl Korunmalıdır?
Öncelikle trafo sistemlerine dış yıldırımlık sistemleri ile öncü koruma gerçekleştirilmelidir. Sistemin teknik analizi yapıldıktan sonra; uygun olan sistem (İzoleli İletken, faraday kafesi, gergi teli metodu, mesh metodu) uygulanmalıdır. Ancak sadece dış yıldırımlık sistemleri tek başına tam koruma sağlayamaz. Trafo sistemlerini ve özellikle elektronik aygıtları dalgalanmalara ve ani aşırı gerilimden korumak için iç yıldırımlık parafudr sistemleri kullanılmalıdır.