İzoleli İniş İletkeni ve Kullanım Durumları

Yıldırım çarpmaları yapılar ve elektronik ekipmanlar için önemli riskler oluşturabilir. Bu riskleri azaltmak için yıldırımdan korunma sistemleri tasarlanır ve kurulur. Yıldırımdan korunma sisteminin önemli bir bileşeni izoleli iniş iletkenidir. Bu makalemizde, yıldırımdan korunma için izoleli bir iniş iletkeninin kullanımını, özelliklerini, faydalarını ve ne zaman uygulanması gerektiğini inceleyeceğiz.

Yıldırımdan Korunma Sistemlerini Anlamak

İzoleli iniş iletkeninin özelliklerine geçmeden önce, yıldırımdan korunma sistemleri hakkında temel bir anlayışa sahip olmak önemlidir. Yaygın olarak iki ana sistem uygulanmaktadır: izole edilmiş ve izole edilmemiş sistemler. İzole olmayan sistemler, bir yapı üzerindeki metalik öğeleri korumak için yakalama uçları, iniş iletkenleri ve topraklama elektrotlarından oluşan bir ağdan oluşur. Buna karşılık, izole sistemler benzer bir ağ kullanır, ancak daha az bileşenle, yıldırımdan korunma sistemini topraklama sistemine belirli bir yolda taşımak için tasarlanmıştır.

Yıldırımdan Korunmada İniş İletkenlerinin Rolü

İniş iletkenleri yıldırımdan korunma sisteminin temel bir bileşenidir. Yıldırım çarpmasını durduran hava sonlandırma ağının, yıldırım boşalmasını toprağa taşıyan iniş iletkeni sisteminin ve yıldırım boşalmasını toprağa güvenli bir şekilde dağıtan toprak sonlandırma/ağının bir parçasını oluştururlar.

İniş iletkenleri de dahil olmak üzere iletkenler de topraklama sisteminin ayrılmaz bir parçasıdır. Düşük empedanslı bir yol sağlarlar ve arıza akımı için doğru boyutlandırılmalı, mekanik hasara karşı yeterince sağlam olmalı ve korozyonun etkilerine karşı koyabilmelidirler.

İzoleli İniş İletkeni Nedir?

İzoleli bir iniş iletkeni, çok katmanlı bir yalıtım ve yarı iletken bir dış kılıf içeren bir iniş iletkeni türüdür. Bu tasarım, üst sonlandırmalardan ilk topraklı bağlantı noktasına kadar direnç sağlayarak çıplak iletkenlerde meydana gelebilecek kısmi deşarjları ortadan kaldırır.

İzoleli bir iniş iletkeninin yalıtımı, 1 metrelik bir hava boşluğuna eşdeğer bir ayırma mesafesi sağlar. Bu, yan parlama riskini azaltır ve özellikle yakınında kritik elektronik ekipman bulunan yapılar için uygun hale getirir.

İzoleli İniş İletkeninin Özellikleri ve Faydaları

Aleve Dayanıklılık ve Yapı

Erico İzoleli Yıldırım İletken Kablosu gibi izoleli iniş iletkenleri IEC EN 60332-1-2 uyarınca aleve dayanıklıdır. Örgülü çapraz bağlı polietilen (XLPE) yalıtım katmanları ve yaşlanmaya dayanıklı polivinil klorür (PVC) kılıf ile çevrili bükülmüş bir bakır çekirdeğe sahiptirler. Bu yapı, kabloyu esnek hale getirir ve dış alanlarda, çatılarda, duvarlarda ve betona gömülü olarak yönlendirmek için çok uygundur.

Benzersiz Yıldırım Taşıma Kapasitesi

Gromtor  İzoleli Yıldırım İletken Kablosu, IEC EN 62561-1 gerekliliklerini karşılayan test edilmiş 200kA yıldırım dalgalanma akımı (1.2/50μs) tutma kapasitesine sahiptir. Bu yüksek kapasite, yıldırım çarpmalarına karşı etkili koruma sağlayarak yapıyı ve içinde yaşayanları korur.

Uygulama Esnekliği

Gromtor   İzoleli Yıldırım İletken Kablosu gibi İzoleli iniş iletkenleri, 8mm boyutunda bir iletken için standart bağlantı aksesuarları ile kullanılabilir. Ayrıca izoleli yıldırım iletkeni durdurma direkleri ile birlikte veya fotovoltaik dizi panellerine yakın çalışma gibi iniş iletkenleri ile korunan yapı arasındaki ayırma mesafesinin korunmasının zor olduğu uygulamalarda da kullanılabilirler.

İzoleli İletken Sistemi Ne Zaman Uygulanmalıdır?

İzoleli iniş iletkeni sistemi uygulama kararı çeşitli faktörlere bağlıdır. Yalıtımlı iniş iletkeni sisteminin kullanılmasının uygun olabileceği bazı senaryolar aşağıda verilmiştir:

Kritik Elektronik Ekipman Bulunan Yapılar

Veri merkezleri, kontrol odaları veya iletişim tesisleri gibi yakınında kritik elektronik ekipman bulunan yapılarda izoleli bir iniş iletkeni sisteminin kullanılması, yan parlamalardan kaynaklanan hasar riskini azaltmaya yardımcı olabilir. İzolasyon, 1 metrelik bir hava boşluğuna eşdeğer bir ayırma mesafesi sağlayarak yan parlama meydana gelme olasılığını en aza indirir.

Yakalama Uçları

Pasif yakalama uçlarının bulunduğu senaryolarda, izole edilmiş bir iniş iletkeni sistemi uygulanabilir. Geleneksel yakalama ucu monte edilir ve IEC 62305 Koruma Açısı Yöntemi tasarımı kullanılarak gerekli koruma sağlanır. İzole edilmiş iniş iletkeni sistemi, yıldırım çarpmalarının topraklama sistemine belirli bir yol üzerinden taşınmasını sağlayarak yapıya zarar verme riskini en aza indirir.

Çatı Üstü Ekipmanlar için Hibrit Yaklaşımlar

Modern çatı üstü ekipmanlar için hibrit bir yaklaşım benimsenebilir. Bu yaklaşım, izole bir iniş iletkenini yarı iletken bir kaplama ile birleştirerek tesisatçıların ayırma gereksinimlerini yönlendirme ekipmanından bağımsız olarak sürdürmesine olanak tanır. Bu, çatı üstü tesisatların özel ihtiyaçlarını karşılarken etkili yıldırım koruması sağlar.

Yıldırımdan korunmak için izole edilmiş bir iniş iletkeninin kullanılması, azaltılmış yan parlama riski, uygulamada esneklik ve etkili yıldırım dalgalanma akımı durdurma kapasitesi dahil olmak üzere çok sayıda fayda sağlayabilir. İzoleli iniş iletkeni sisteminin uygulanması özellikle kritik elektronik ekipmanların ve yakalama uçlarının bulunduğu yapılarda faydalıdır. Bu faktörler ve tesisin özel gereksinimleri göz önünde bulundurularak yıldırımdan korunma sisteminin en uygun şekilde tasarlanması ve uygulanması sağlanabilir.