Konya Kulu GES Yılkomerle Korunuyor
15 Kasım 2016Yepyeni Bir Parafudr Teknolojisi | SafeTec
21 Kasım 2016Güneş Santralleri İçin Yeni PV Parafudr Teknolojisi | İskra ProTec
Güneş santrali yatırımlarının gün geçtikçe ülkemizde daha da yaygınlaştığı görmekteyiz. 20-25 yıl randımanlı olarak çalışması beklenen bu santrallerin yıldırım ve ani aşırı gerilim darbelerinden korunması büyük önem taşıyor. Bu noktada ag parafudr sistemlerinin doğru seçimi bir santral için hayat kurtarıcı olabiliyor. Nitekim %45lik oranla güneş santrallerinin zarar görmesinin başında ani aşırı gerilim darbeleri geliyor.
Bu yazımızda ise genellikle korunması daha zor ve ve genellikle hata yapılan DC enerji kısmında bahsedeceğiz.
DC Parafudrlada Yaşanan Sıkıntılar
- Parafudrda ark oluşumu aşırı ısınma ve yangın riski
- Parafdurun istenilen ömrü sağlayamaması
- DC yük karakterinin değişken olması
- Aşırı yük sonucu yanma olayının gerçekleşmesi
Piyasadaki parafudrlar sıklıkla yaşanan sorunlardan biri MOV ile ayırıcı arasındaki mesafenin uzun olmasından dolayı parafudrda ısı artışı meydana geldiğinde, bunun MOV tarafından çok yavaş bir şekilde algılanmasıdır. Protec teknolojisinde ise elektrotlar movun üstüne lehimlenmiştir.
Ancak MOV ile elektrotlar arasındaki fiziksel bariyer bulunur. Bulunan dönen risk 1 saniyeden daha kısa sürede tepki vererek parafudrda güvenli bir şekilde MOV’un sistemden ayrılmasını sağlar. Böylece parafudra aşırı güçte bir darbe veya enerji geldiğinde MOV korunur. Ayrıca bu fiziksel bariyer özellikle DC parafudrlarda meydana gelen ark olayını engeller. Yılkomer olarak daha uzun ömürlü ve güvenli bir santral için DC ve AC tarafta Safetec Teknolojili Tip 1+2+3 parafudrları öneriyoruz.
Neden Tip 1+2+3?
Ne yazık ki piyasada parafudrlu olarak satılan inverterların çoğu sadece Tip 2 yani ani aşırı gerilim darbesi koruması yapar. Yani yıldırım koruma bu inverterlarda yoktur. Üstelik Tip 3 korumasının olmaması nedeniyle bu parafudrların Up koruma seviyesi yüksektir. Bu nedenle inverter gibi elektronik bir sistemin koruması yapılamaz.
Aşağıdaki PV santralde görüleceği üzere ag parafudrlar inverter öncesinde ve sonrasında kullanılarak inverter hem AC hem de DC koruma yapılmaktadır. İşte bu hassas korumayı yapabilmek için Tip 1 ve Tip 3 korumanın aynı anda yapılması önemlidir.
Unutulmaması gereken bir diğer nokta ise güneş santrallerindeki haberleşme ve ölçüm sistemlerinin korunması gerektiğidir. Bunlar radyasyon, rüzgar vb meterolojik ölçüm cihazlarından, RS 232 haberleşme hatlarına kadar data toplama sistemleri korunmalıdır. Ülkemizde birçok GES tesisinde Data Loggerların yandığına şahit olduk.
İlginizi Çekebilir: DataLogger Koruma