Parafudr Uygulamalarında Bilinmesi Gereken Standartlar
7 Kasım 2015Doğru Topraklama Nasıl Yapılır?
8 Kasım 2015Güneş PV Santrallerde Topraklama ve Topraklama Ekipmanlarının Önemi
Güneş Santralleri yatırımlarında elektriksel altyapının ve sistem sürekliliğinin temelini oluşturan Topraklama Tasarımı ve Uygulaması büyük önem taşımaktadır. Kullanılan ürünlerin korozyona uğraması, bağlantı ekipmanlarının yeterli kalınlıklıkta olmaması ve en önemlisi sistemde doğru bir tasarımla eşpotansiyel sağlanmamış olması sistem temelinin dolayısıyla bu topraklamadan faydalanan tüm sistem elemanlarının ömürlerinin 20 yıl olması beklenemez. Topraklama yıllar sonra kolay revize edilebilen bir sistem değildir ve ilk kurulum aşamasında maliyet olarak çok önemsenen bir kalem olmasa da teknik açıdan büyük önem taşımaktadır. Topraklamanın uzun yıllar güneş santraline hizmet etmesi tek amaç olmalıdır. Bundan dolayı sistem tasarımına paralel olarak kullanılacak ürünlerin IEC 50164 normlarına uygun olarak seçilmesi ve uygulamanın yine IEC 62305 normlarına uygun olarak yapılması gerekmektedir.
Tesisimizde temel topraklaması, koruma topraklaması, işletme topraklaması, yıldırımdan korunma topraklaması gibi farklılaşan topraklamalar özel bağlantı elemanlarıyla eşpotansiyele alınmalıdır. Örneğin Yakalama uçlarının topraklamaları tesisin zıt yönünde kaz ayağı şeklinde yapıldıktan sonra spark gap sönümleyici parafudrları ile eşpotansiyele alınmalıdır. Bu nedenle tesiste oluşacak lokal eşpotansiyel baralar ana eşpotansiyel baraya taşınabilir. Tesis çevresinde dönen ring hattan filizler hem masa ayaklarına hem dış yıldırımdan korunma sistemine hem de çitlere bağlanmalı ve eşpotansiyel için temeli oluşturmalıdır.
Tesiste kullanılacak topraklama ekipmanlarının farklı metallarde olmamasına dikkat edilmelidir. Bimetal etki en tehlikeli korozif etki nedenidir. Tesiste bakır kullanma zorunluluğu yoktur. Standartlar çerçevesinde 70 mikron kaplamalı topraklama şeritleri ve 3 mm kalınlığında bağlantı ekipmanları kullanılabilir ancak dış yıldırımdan korunma topraklamasında 100 kA testinden geçmiş Almgsi alaşımlı özel iletkenlerin kullanımı topraklamayı ve korunmayı çok uzun yıllar sabit kılmaktadır. Eğer mümkün ise yakalama uçları ve temel bağlantıları paslanmaz çelik ekipmanlar olarak seçilebilir.
Tüm bağlantı noktalarında korozyon bandı uygulaması ise büyük önem taşımaktadır. Uygulama aşamasında gömülen tüm ekipmanların 80 cmden başlayarak toprakla irtibatlandırılması önemlidir. Özetle solar sistemlerin topraklamasında uygulama, ürün seçimi, ürün seçimi ve raporlama büyük önem taşımaktadır. Birçok projede maliyetten kaçmak adına sadece masa ayakları ile topraklama yapıldığı gözlemlenmiştir ve teknik açıdan yatırımın boyutuyla karşılaştırıldığında yorumsuz bir tablo ortaya çıkmaktadır.
Tüm bu anlatılan uygulamalar öncesine projelendirme ve hesap büyük önem taşımaktadır ve projelendirme aşamasında da Toprak Özgül Direnç ölçümü en kritik noktadır. Sahanın kurulacağı toprağın özgül direncinin ölçülmemiş olması tüm hesapları etkiyecektir.