Bursa Elektrik Mühendisleri Odası Yılkomer Semineri 23 Ocak 2019’da
2 Ocak 2019Yılkomer İzmir FIT GELECEĞİN ENDÜSTRİYEL TEKNOLOJİLERİ FUARINDA YERİNİ ALIYOR
7 Ocak 2019FABRİKA VE ENDÜSTRİYEL TESİSLERDE AG PARAFUDR KULLANIMI ZORUNLUDUR!
Yıldırım, bulut ile yer arasında meydana gelen yüksek gerilimli bir elektrik deşarjıdır. Yıldırımın meydana gelebilmesi için bulut ve yerin farklı elektrik yüklerine sahip olması ve belirli bir potansiyel farka erişmesi gerekmektedir. Bulut ile yer arasındaki potansiyel farkı artarak belirli bir değere eriştiğinde, hava iletken olmamasına rağmen hava içerisinde iletken bir kanal oluşur ve elektriksel deşarj başlar, yani yıldırım meydana gelir. Ülkemizde küresel ısınmaya paralel olarak yıldırım deşarj sayısı ve şiddeti %300 oranında bir artışla 2018 yılını kapattı. Bu inanılmaz artışta özellikle endüstriyel ve yanıcı patlayıcı tesislerde doğru önlemlerin alınması gerekliliğini gün yüzüne çıkardı.
Yıldırım olayında ortaya çıkan enerji yaklaşık 1010 joule kadar olup bu enerji saniyenin bir milyonda biri zarfında geçtiği hava sütununun sıcaklığını 15.000 santigrat dereceye kadar ısıtabilir. İşte yıldırımın yakıcı ve yıkıcı etkisi açığa çıkan bu enerjinin sonucudur. Tesisin enerji hattına ulaşabilecek bu darbe nanosaniye mertebesinde tüm makine ve sistemleri yakabileceği gibi çok stratejik bir noktanın çökmesini sağlayabilir. Yangın riski ise her zaman 1.öneme sahiptir.
Yıldırım darbesi direk olarak tesise düşebileceği gibi, yüksek /alçak gerilim hatları veya toprak üzerinden eşpotansiyel farklılıktan dolayı ilerleyip tesislerde hasara sebep olabilir. Yıldırım darbesinin düştüğü yerden 2 kilometre yarıçapında bir alana etki etme özelliği bulunmaktadır. Toprağa akan darbe direnç farklılığından dolayı tesisin enerji hattından, data hattından, yerel iletişim ağından, CCTV hattından veya Telekom hattından ilerleyip tesis içerisinde yer alan elektriksel cihazlara ve otomasyon sistemine zarar verebilmektedir. Ups ve jeneratör sistemlerinin kullanılması tesisin yıldırımdan korunmasına vesile olmaz aksine bu sistemlerinde korunması gerekmektedir.
Ciddi hasarların meydana gelmemesi için paratoner veya pasif yakalama uçları ile oluşturulan fiziksel korumanın yanında AG Parafudr ürünleri ile de tesis içi korumanın sağlanması gerekmektedir. AG Parafudr ürünleri 3 tipten oluşmaktadır. Yılkomer olarak partneri olduğumuz Raycap ‘ın 2400 farklı parafudr tipi bulunmaktadır ve tesisin doğru korunması için mutlaka bir keşif çalışması yapılması gerekmektedir. Ancak temel olarak sınıflara ayırırsak Tip 1 (B Sınıfı), yıldırım darbelerine karşı koruması; Tip 2 (C Sınıfı) ani aşırı gerilim darbelerine karşı koruması; Tip 3 (D Sınıfı) ise hassas cihazların korunması için kullanılan ürünlerdir. Ürün koruma değerleri, modelleri ciddi farklılıklar göstermektedir. Uc, Imax, Iimp değerlerine göre ürünler seçilmelidir. Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte AG Parafudr ürünleri de gelişmiş ve tüm korumayı sağlayan tipte (Tip 1+2 ve Tip 1+2+3) ürünler ortaya çıkmıştır.
Fabrika ve endüstriyel tesislerin topraktan gelebilecek darbelere karşı korunması, sırası ile, Trafo AG çıkış noktaları, ana dağıtım panolarının korunması, tali dağıtım panolarının korunması, MCC ve otomasyon panolarının korunması ve hassas cihazların korunması şeklinde adım adım koruma yapılarak sağlanmaktadır. Telekom hatları, Ethernet hatları, POE hatları, Switchler, Modemler risk analizi sonucuna göre mutlaka korunmalıdır. Sistemde parafudr kullanımından çok doğru parafudr kullanımı önemlidir. Ve doğru parafudr kullanımından daha da çok doğru ürün montajı önemlidir. Sizlere MOV+GDT hibrit teknolojili(Safetec) ürünleri seçerek keşif yaptıktan sonra uzman kadromuzla montaj edilmesini önermekteyiz.
STANDART VE YÖNETMELİK AÇISINDAN PARAFUDR KULLANIMI ZORUNLU MUDUR?
Şu ana kadar sizlere teknik açıdan parafudr kullanımını anlatmaya çalıştık. Ancak bir tesiste mühendisseniz ve tesisin yasal olarak sorumluluğu üzerinizdeyse aşağıdaki maddelere mutlaka göz atmanız gerekmektedir. Olası olumsuz bir durumda hem yasal hem de sigorta firmaları açısından konu oldukça önem arz etmektedir.
İÇ TESİSAT YÖNETMELİĞ MADDE 43
İç tesisler yönetmeliği madde 43 Kapsamında bir tesiste dış yıldırımlık sistemi var ise AG Parafudr kullanımı zorunludur.
YILDIRIMDAN KORUNMA YÖNETMELİĞİ MADDE 25
Yıldırımdan korunma yönetmeliği madde 25 Kapsamında tesiste AG Parafudr kullanımı zorunludur. Çevirisi DKD -Darbe koruma düzeneği olarak yapılmıştır.
İŞ GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞ KAPSAMINDA AG PARAFUDR KULLANILMALIDIR.
İş güvenliği yönetmeliği kapsamında tüm tesisin korunması IEC 62305 Standartı kapsamında olması gerektiği belirtilmektedir.
Sonuç olarak hem teknik hem de yasal açıdan olumsuz bir durumla karşılaşmamak adına tesisinizde AG Parafudr kullanımını bir an önce yaptırmanızı öneririz.
Yılkomer olarak devam eden ücretsiz keşif kampanyamızdan faydalanmak için linkten başvuru yapabilirsiniz.
Unutmayın Yılkomer ‘Değerlerinizi Korur!’
İLETİŞİM FORMU