Data Centerların Yıldırım ve Aşırı Gerilim Darbelerinden Korunması

Bulut teknolojine geçtiğimiz bu yıllarda hem firmasal hem de ticari anlamda güvenli  veri saklamak ve yönetmek büyük önem taşımaktadır. Günümüzde bankalar, gsm firmaları başta olmak üzere devasa veri merkezi projeleri ardı ardına gerçekleşmektedir. Yıldırımdan Korunma Merkezi olarak data center projelerinin ani aşırı gerilim ve yıldırım darbelerine karşı korunma durumlarını dosya konusu olarak değerlendirmek istedik. Milyonlarca liralık yatırımlarda daha da önemlisi milyarlarca liralık bilgi depoları 25 nanosaniye içerisinde yok olabilir ve olmaktadır da. Günümüzde her orta ölçekli firmanın bir server odası bulunuyor ve ne yazık ki tarafımıza ulaşan şikayetlerde serverlar ani aşırı gerilim darbeleri sonucu yanıyorlar. Ekonomik kaybın yanında giden bilgiler ve zaman kaybı koruma önlemlerinin ne kadar önemli olduğunu gözler önüne seriyor. Bulut teknolojisinde binlerce firmanın verilerini saklayan ticari kuruluşlar ise daha büyük risk altında yıldırım dışında şebeke kaynaklı switching darbelerinden tüm hat girişleri zarar görebilmektedir. Genellikle bilgi işlem sorumluların koruma yapmamalarının bahanesi olarak UPS ten sistemimiz besleniyor yanıtı alınmaktadır. Ancak UPS lerinde AG Parafudr sistemleri ile giriş ve çıkışlarında korunmaları son derece önem arz etmektedir.

Her zaman bahsettiğimiz gibi IEC 61643 ve IEC 62305 standartları kapsamında bilgi-işlem merkezleri kademeli koruma prensibine göre koruma altına alınmalıdır. Çok basit olarak data center ana enerji giriş panoları ve lokal panoları ömürsüz teknolojili B+C sınıfı parafudrlar ile koordineli seçilecek olan ürünler ile korunma altına alınmalıdır. Burada uygulama ve risk analizine göre ürün seçimi önem arz etmektedir. Ayrıca UPS panoları da özelliklerine göre seçilecek 10/350 ms ve 8/20 ms eğrilerinde test edilmiş surge arresterlar ile giriş ve çıkışlarında koruma altına alınmalıdır.

Temel prensibimiz data, koaksiyel ve enerji hatlarının yıldırım,şebeke darbeleri, switching darbeleri, harmonikler,ani gerilim değişiklerine karşı korunmasıdır. Enerji panolarında kullandığımız AG Parafudrların ardından mutlaka 10 lu krone şeklinde olan dıştan gelen telefon hatlarını koruma altına almalıyız. Daha sonra da Patch Panellere giren cat hatları koruma altına alınmalıdır. Bu noktada tek tek ürün kullanılabildiği gibi Telekom santralinde olduğu gibi 10 lu korumalı ürünlerde mevcuttur. Bunlar maliyeti düşürmekte ve montaj kolaylığı sağlamaktadır. Ayrıca bir data centerda bulunan modem ve dsl girişleri (RJ11-RJ45 Hatlar), RS 485 ve RS 232 haberleşme modülleri de koruma altına alınmalıdır.

Bu noktalar D sınıfı sistem özelliğine göre ürünler seçilmelidir. Data ve koaksiyel hatlarında gerçekleştirdiğimiz D sınıfı korumaları enerji hatlarında da sağlamalıyız ve priz tipi son nokta koruyucular ile Ana ve Tali pano da korum altına aldığımız enerjiyi kılcal darbelere karşı son noktada da koruma altına almalıyız. Ana pano da kullanılan ürün 100 kiloamper koruma kapasitesine sahipken son noktada kullanılan ürün maksimum 5 kiloamper koruma kapasitesindedir ancak darbelerin karekteristiği farklıdır.

Ana panoda kullanılan ürün gelen darbe türüne göre 100 nanosaniye devreye girerken tali panoda kullanılan ürün 25 nanosaniyede devreye girmektedir. Bu nedenle kademe ve koordinasyon prensiplerinden vazgeçmeden etkin koruma önlemleri almalıyız. Maliyet açısından ele aldığımızda D sınıfı koruyucu fiyatları 25-35-45 Euro mertebelerinde değişmekte bu kadar ufak maliyetle çok önemli işler gerçekleştirmektedirler. Burada en önemli konu doğru noktaya doğru ürün seçmektedir. Cat 6 ya da POE hattı koruması seçmekten ziyade doğru gerilim seviyesinde Cat 6 ya da POE hattı seçimi yapılması ve montajı önemlidir.

Olayı AG Parafudr penceresinden ele aldık ancak tabiki topraklama, eşpotansiyel ve dış yıldırımlık kademeleri de bir datacenter da büyük önem taşımaktadır. Tesiste kabinler spark gap sönümleyiciler ile mutlaka eş potansiyele alınmalı, tesiste tüm topraklamalar birleştirilmelidir. Paratoner yerine izoleli dış yıldırımlık sistemleri kullanılmalıdır.

Sonuç olarak DataCenter’lar stratejik, ekonomik, güvenlik, özsermaye değerleri açısından oldukça önemlidir ve bu yatırımların doğru projelendirilerek koruma altına alınması gerekmektedir. Bizlerin gözlemi birçok projede eksik ve yanlış ürün kullanılmaktadır ve sonuçta da oldukça önemli sorunlar ortaya çıkmaktadır. Teknolojinin gelişimine paralel olarak riskleri de minimize etmek mühendis olarak bizlerin görevidir.

Yıldırımdan Korunma Merkezi olarak Data Center projelerinizde ürün seçimi,uygulama, projelendirme ve ürün tedariği hizmetleri sunmaktayız. Uzman mühendis kadromuz ile her zaman destek amaçlı iletişime geçebilirsiniz.